شهرستان هریس از دو بخش مرکزی و خواجه تشکیل شده‌است،مرکز آن شهر هریس ودارای پنج شهر و98 روستا می باشد.شهر خواجه در بخش خواجه و دلتای تلخه‌رود و در مسیر استراتژی جاده ی اصلی تبریز-اهر قرار گرفته‌است و شهرهای بخشایش،کلوانق وزرنق در فواصل نزدیک به هم دربخش مرکزی قرار دارند

هریس مهد هنر و دانش در اعصار گذشته بوده‌است،فرش هریس با تاریخی چند هزار ساله و شهرتی جهانی جلوه خاصی به‌نام هریس بخشیده ‌است براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1375 از کل جمعیت 76814 نفری شهرستان هریس 19498 نفر در شهرها و 57316 نفر در روستاها ساکن بوده‌اند و در سرشماری سال 85، جمعیت شهرستان در حدود 68113 نفر برآورد شده است.

 کاهش قریب به 9000نفرازجمعیت این شهرستان در سرشماری منتهی به سال 1385یک نکته ی قابل تامل می باشدبا اینکه شهرستان هریس به دلیل همجواری با مرکز استان می تواند سر ریز جمعیت تبریز را در خود جای دهد ولی متاسفانه به دلیل عدم ایجاد اشتغال متناسب با نیاز منطقه رشد جمعیت همواره سیر نزولی داشته است

با اینکه این شهرستان دارای پنج نقطه ی شهری است ولی پراکندگی جغرافیایی خاص روستاهاوشهرها نسبت به مرکز شهرستان ،عدم ایجاد زیر ساختها ی لازم ونبود رغبت در بخش خصوصی برای سر مایه گذاری های اشتغال آفرین از جمله ی مشکلات ،موانع وچالش های پیش روی این منطقه و عامل رشد منفی  جمعیت بوده است

  برخی جهت گیری های عمرانی ،اقتصادی وفرهنگی  دولت درظرف چند سال اخیر ازجمله ایجاد مراکز  آموزش عالی از جمله دانشگاه آزاد ،دانشکده ی فرش و...  احداث شهرک صنعتی بیلوردی،توسعه ی شهرک صنعتی زرنق، احداث نیروگاه 1000مگاواتی هریس ومهار سدها وایجاد راه های ارتباطی مناسب و...  اقدامات ارزشمندی بوده و اگر خوب پی گیری ومدیریت شود ،می تواند با توجه به موقعیت استراتژیک شهرستان هریس جایگاه آن را در استان ارتقا ببخشد.