درياچه اروميه يكي از زيستگاه‌هاي طبيعي مهم در منطقه آذربايجان كه در عين حال براي ورزش‌هاي آبي همانند شنا، قايقراني و اسكي روي آب نيز بسيار مناسب مي‌باشد، در آستانه خشك شدن است. اين درياچه كه با سواحل زيبا و آب‌شور خود گردشگران بسياري را در فصول مختلف و علي‌الخصوص در تابستان به ‌سوي خود جلب مي‌نمايد، از نظر داشتن مواد معدني گوناگون، داراي يكي از كمياب‌ترين منابع طبيعي بوده و امروزه با تهديدي بسيار جدي روبروست .

كارشناسان پيش بيني مي كنند خشك شدن درياچه اروميه تا چندسال آينده ، مي تواند مشكلات زيست محيطي زيادي از جمله انتقال ذرات حاصل از خشك شدن درياچه ،از بين رفتن پلاژ ها و مجتمع هاي گردشگري، كاهش جمعيت گردشگري  ،كاهش سطح آب هاي زير زميني به سبب نبود بارندگي هاي مناسب و تغذيه نشدن سفره هاي زير زميني ، برجاي گذاشتن ميلياردها تن نمك و به خطر افتادن فعاليت هاي كشاورزي در اطراف اين حوزه آبي را به بار آورد.

 بر اساس اطلاعات موجود 3در صد مساحت كشور با 7 در صد آب شيرين كشور متعلق به درياچه اروميه مي باشد . ورودي سالانه آب  اين درياچه به طور متوسط 4.2 ميليارد متر مكعب در دراز مدت بوده كه حداقل ورودي در سال 79-78 حدود 0.764 ميليارد متر مكعب و حد اكثر ورودي در سال 47-46 درحدود 15.264 ميليارد متر مكعب به ثبت رسيده است.

در مدت زمان مشابه سال گذشته تراز درياچه مذكور 1271.45متر از سطح درياي آزاد با حجم تقريبي 42/14 ميليارد بوده و در حال حاضر تراز و  حجم آن به ترتيب معادل 06/1271 متر  و  22/13 ميليارد مترمكعب مي باشد كه از تراز اكولوژيكي درياچه كه حداقل شرايط لازم را براي براي حفظ كاركردهاي اكولوژيكي و تنوع زيستي  تامين مي نمايد يعني حجم آب 25.27 ميليارد متر مكعب و كد ارتفاعي 1/1274 متر ،12.05ميليارد متر مكعب و 04/3 متر فاصله دارد كه با احتساب حجم متوسط آن يعني 32 ميليارد مترمكعب، از لحاظ حجمي 78/18 ميليارد كسري آب دارد.

آمار ثبت شده از تغييرات تراز سطح آب درياچه در طول دوره آماري 45 ساله ( 1345 تا 1390 ) نشان مي دهد كه حداكثر و حداقل تراز مشاهده شده به ترتيب مربوط به  سالهاي آبي ( 75-74 ) و ( 90- 89 )مي باشد با توجه به نمودارهاي تغييرات تراز سطح درياچه چنين استباط ميگردد كه تراز سطح آب درياچه از سال آبي ( 75- 74 ) روند نزولي داشته و روند خشكسالي آن شروع شده است و در وضعيت فعلي حداقل تراز را كه 06/1271 متر از سطح درياي  آزاد است را نشان مي دهد و 65 درصد پس روي متعلق به استان آذربايجان شرقي مي باشد. 

كارشناسان يكي از دلايل عمده  خشك شدن درياچه اروميه را تغيير اقليم (Climate change) و خشكسالي ده سال اخير مي دانند.تحقيقات دانشمندان نشان مي دهد به دليل استفاده بي رويه از گازهاي گلخانه اي، دماي كره زمين بالا رفته و در پي آن كره زمين با تغيير اقليم مواجه شده است كه نتيجه اين تغيير  موجب افزايش دما گرديده است به طوري كه افزايش متوسط دماي كره زمين 0.8 درجه سانتيگراد و ميزان افزايش دما در ايران حدود يك درجه و اين پديده در شهرهاي مختلف استان متفاوت بوده و ميانگين آن 0.8 درجه سانتيگراد مي باشد و اين ميزان افزايش دما قابل تعميم به حوضه آبريز درياچه نيز هست.

درنتيجه زياد شدن دما ميزان تبخير در حوضه افزايش يافته است كه اين افزايش از 0.6 درصد تا 18.3 درصد در شرق درياچه اندازه گيري شده است و ميزان متوسط آن 8 درصد مي باشد.ضمن اينكه تغيير ساعات آفتابي نيز در بازه زماني 1372 تا 1389  روند افزايش داشته كه در افزايش تبخير درياچه موثر بوده است.
ميزان و روند بارش نيز دچار تغيير شده است بطوريكه ميزان آن دربازه زماني 1372 تا 1389 تقريبا در حوضه 7 درصد كاهش نشان داده  كه اين موضوع بطور متوسط موجب كاهش حجم روان ابهاي ورودي به درياچه اروميه در ده سال اخير نسبت به دراز مدت به ميزان 45 درصد شده است . 

البته دلايل ديگري مانند توسعه اراضي كشاورزي،تغيير كاربري اراضي از ديم  به آبي ، تغيير الگوي مصرف از محصولات كم مصرف آب به پر مصرف رشد و تراكم جمعيتي در حوضه آبريز اروميه و احداث سازه هاي آبي و...در كسري آب درياچه دخالت داشته است كه با توجه به وضعيت خشكسالي در دشتها و آبخوانها كه به دليل بهره برداري مفرط از آبهاي زيرزميني و كاهش روان آبها در طول زمان حادث شده است حتي در صورت تخليه آب پشت سدها تغيير محسوسي ايجاد نمي كند.   

بنابر اعلام مسئولين ذيربط درطول چند سال اخير  بيش از 24 طرح حمايتي اولويت دار جهت احياء و حفاظت از درياچه اروميه به تصويب رسيده و در حال بررسي و اجرا مي باشد.اميد است با نرمال شدن شرايط اقليمي و ميزان بارندگي و اجرايي شدن طرحهاي درحال اقدام در منطقه سطح آب درياچه اروميه در حداقل زمان ممكن به وضعيت نرمال خود برگردد.