شهرستان هريس از دو بخش مركزي و خواجه تشكيل شده‌است،مركز آن شهر هريس وداراي پنج شهر و98 روستا مي باشد.شهر خواجه در بخش خواجه و دلتاي تلخه‌رود و در مسير استراتژي جاده ي اصلي تبريز-اهر قرار گرفته‌است و شهرهاي بخشايش،كلوانق وزرنق در فواصل نزديك به هم دربخش مركزي قرار دارند

هريس مهد هنر و دانش در اعصار گذشته بوده‌است،فرش هريس با تاريخي چند هزار ساله و شهرتي جهاني جلوه خاصي به‌نام هريس بخشيده ‌است براساس نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن در سال 1375 از كل جمعيت 76814 نفري شهرستان هريس 19498 نفر در شهرها و 57316 نفر در روستاها ساكن بوده‌اند و در سرشماري سال 85، جمعيت شهرستان در حدود 68113 نفر برآورد شده است.

 كاهش قريب به 9000نفرازجمعيت اين شهرستان در سرشماري منتهي به سال 1385يك نكته ي قابل تامل مي باشدبا اينكه شهرستان هريس به دليل همجواري با مركز استان مي تواند سر ريز جمعيت تبريز را در خود جاي دهد ولي متاسفانه به دليل عدم ايجاد اشتغال متناسب با نياز منطقه رشد جمعيت همواره سير نزولي داشته است

با اينكه اين شهرستان داراي پنج نقطه ي شهري است ولي پراكندگي جغرافيايي خاص روستاهاوشهرها نسبت به مركز شهرستان ،عدم ايجاد زير ساختها ي لازم ونبود رغبت در بخش خصوصي براي سر مايه گذاري هاي اشتغال آفرين از جمله ي مشكلات ،موانع وچالش هاي پيش روي اين منطقه و عامل رشد منفي  جمعيت بوده است

  برخي جهت گيري هاي عمراني ،اقتصادي وفرهنگي  دولت درظرف چند سال اخير ازجمله ايجاد مراكز  آموزش عالي از جمله دانشگاه آزاد ،دانشكده ي فرش و...  احداث شهرك صنعتي بيلوردي،توسعه ي شهرك صنعتي زرنق، احداث نيروگاه 1000مگاواتي هريس ومهار سدها وايجاد راه هاي ارتباطي مناسب و...  اقدامات ارزشمندي بوده و اگر خوب پي گيري ومديريت شود ،مي تواند با توجه به موقعيت استراتژيك شهرستان هريس جايگاه آن را در استان ارتقا ببخشد.