فاز ١٢ پارس جنوبي به‌عنوان بزرگترين پروژه صنعتي كشور با بيش از ٧ ميليارد دلار سرمايه‌گذاري در حالي به آستانه بهره‌برداري رسيده است كه از آن مي‌توان به‌عنوان نماد مديريت مبتني بر تدبير و اميد ياد كرد.
ميدان گازي پارس‌جنوبي، يكي از بزرگترين منابع گازي جهان است كه روي خط مرزي مشترك ايران و قطر در عمق حدود ٣٠٠٠ متري زير كف خليج فارس و در ١٠٥ كيلومتري سواحل ايران قرار دارد و يكي از اصلي‌ترين منابع انرژي كشور به شمار مي‌رود و آمارهاي منتشر شده حاكي از آن است كه حدود يك درصد از گاز جهان در فاز ١٢ پارس جنوبي قرار دارد و در آينده نزديك درآمد كشور از توليد اين فاز بيش از ٨ ميليارد دلار در سال خواهد بود.
فاز ١٢ واقع در بلوك جنوب شرقي حوزه گازي پارس جنوبي و حاشيه خط مرزي با كشور قطر با مساحتي حدود ٢٠٦ كيلومتر مربع واقع شده است و تاسيسات خشكي اين فاز در منطقه تنبك و در ٦٥ كيلومتري شرق عسلويه قراردارد. پيش‌بينيها نشان مي‌دهد كه با بهره‌برداري كامل از فاز ١٢ روزانه ٣ ميليارد فوت مكعب گاز ترش (معادل ٦٥ ميليون مترمكعب گاز شيرين) به شبكه سراسري تزريق مي‌شود و بايد گفت كه فاز ١٢ پارس‌جنوبي از نظر حجم كار و ميزان سرمايه‌گذاري و توليد بزرگترين فاز منطقه پارس جنوبي است.
از بيستم فروردين ماه ١٣٩٣ توليد اوليه با ٥٠٠ ميليون فوت مكعب گاز‌شيرين در اين فاز محقق شد و در طول يك سال گذشته، با تلاش متوليان امر رديفهاي دوم تا پنجم شيرين‌سازي پالايشگاه به بهره‌برداري رسيد و ششمين و آخرين رديف آن چندي پيش وارد مدار شد.
تاثير فاز ١٢ پارس جنوبي بر اقتصاد ايران
برآوردها نشانگر آن است كه توليد ناخالص ملي كشورمان با بهره‌برداري كامل از فاز ١٢ پارس جنوبي ٣ درصد افزايش مي‌يابد.
كارشناسان اعتقاد دارند كه شتاب در توسعه ميدان مشترك پارس جنوبي كه امروز مورد تاكيد همه مسئولان كشوراست، اكنون به فراتر از يك موضوع صرفا صنعتي بدل شده است، زيرا بهره‌برداري كامل از فازهاي اين ميدان مي‌تواند تحولي اساسي در اقتصاد ملي و معيشت مردم ايجاد كند.
ارتباط معنادار توسعه ميدان پارس‌جنوبي با توسعه زير‌ساختهاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي ايران بر هيچ كس پوشيده نيست، در اهميت توسعه هرچه زودتر اين ميدان همين بس كه براساس برآوردهاي انجام شده (با نرخ جايگزيني گاز پارس جنوبي با نرخ معادل هر بشكه نفت خام ١٠٠ دلار) ارزش خالص اين ثروت عظيم ملي حدود ٨٨٠٠ ميليارد دلار مي‌شود؛ براي درك بيشتر اهميت مطلب، كافي است بدانيم درآمد ايران از محل صادرات و فروش نفت خام در يك سال كمتر از ٨٠ ميليارد دلار است.
ايران هم‌اكنون روزانه بيش از ٣٠٠ ميليون مترمكعب گاز از ميدان مشترك پارس جنوبي برداشت مي‌كند و وزارت نفت ايران قصد دارد توليد گاز طبيعي خود را از اين گنج ملي (ميدان مشترك گازي پارس جنوبي) سرانجام تا ٢ سال آينده با راه‌اندازي ٢٤ فاز به روزانه ٨٠٠ ميليون مترمكعب برساند. بيژن زنگنه، وزير نفت ايران در بدو تصدي وزارت نفت در مردادماه ١٣٩٢ مشكل توسعه فازهاي پارس جنوبي را «مديريتي» دانست و اعلام كرد: فازهاي در حال ساخت اين ميدان از اين پس با اولويت‌بندي توسعه خواهند يافت، از اين رو، فازهاي ١٢، ١٥ تا ١٨ پارس جنوبي با پيشرفت بالاي ٩٠ درصد به‌عنوان اولويت نخست و ديگر فازها با پيشرفت فيزيكي ٥٠ تا ٦٠ درصدي اولويت دوم توسعه پارس جنوبي هستند.
هم‌اكنون بيش از ٦٠ درصد وقت و انرژي مديريت ارشد وزارت نفت صرف تكميل فازهاي باقيمانده پارس جنوبي و بهره‌برداري هرچه سريعتر از آنها شده است، در اين ميان بخش دريايي فازهاي اولويت‌دار به دليل مشترك بودن مخزن عظيم پارس جنوبي و ضرورت برداشت هرچه سريعتر سهم ايران از اين مخزن و ارسال به پالايشگاههاي مستقر در خشكي اهميتي ويژه دارد.
بررسي‌ها نشانگر آن است كه در ١٠ فاز پارس جنوبي كه مورد بهره‌برداري قرار گرفته، بيش از ١٠ ميليارد دلار و در ١٧ فاز در حال توسعه بيش از ٣٠ ميليارد دلار هزينه شده و به نظر مي‌رسد تا سه سال آينده در فازهاي در حال اجرا ٢٠ ميليارد دلار ديگر سرمايه‌گذاري شود.
بايد در نظر داشت كه با توجه به مشترك بودن و قابليت بالاي ميدان گازي پارس جنوبي براي كسب درآمد، هم‌اكنون بهره‌برداري يك روز زودتر در توسعه فازهاي پارس جنوبي، توسعه همه‌جانبه و سود ملي را به همراه خواهد داشت.
اكنون با افزايش فرآورش گاز در پارس جنوبي افزون بر تامين نياز گاز بخشهاي خانگي و تجاري شاهد كاهش محدوديت گازرساني به بخشهاي نيروگاهي و صنايع خواهيم بود كه اين دستاورد مي‌تواند دررشد اقتصادي كشور تاثير‌گذار باشد.
بدون ترديد امروز ميدان گازي پارس جنوبي به‌عنوان قطب گاز منطقه خاورميانه از اهميتي سزاوارانه برخوردار است و هرچند كشورمان در سالهاي گذشته به دليل وجود چالشهاي گوناگون نتوانست توسعه اين ميدان مشترك را با قطر طبق برنامه پيش ببرد، اما اكنون جان تازه‌اي به كالبد پارس جنوبي دميده شده است و فضاي كنوني به وجود آمده و تعامل و همكاري دولتمردان با شركتهاي فعال بخش خصوصي مي‌تواند نويد‌بخش شتاب در تكميل فازهاي باقيمانده پارس جنوبي باشد.
سيد فواد نبوي
منبع:شانا