ميخواهيم بگوييم غذا خيلي مهم است حتي بيشتر از خيلي؛ تا جايي كه «به من بگو چي ميخوري تا به تو بگويم كه هستي» اين يك ضربالمثل انگليسي است. جالب اين كه انگليسيها خود علاقه چنداني به خوردن غذاهاي متنوع و رنگارنگ ندارند و ميگويند بتازگي از فرانسويها براي طبخ غذاهاي بامزهتر ياري جستهاند.
نگاهي به غذا در ديگر ملل
ميگويند كوه با نخستين سنگ زاده شد و انسان با نخستين درد! اما به باور بسياري نخستين نياز انسان گرسنگي بود و احساس گرسنگي اولين نيازي است كه با انسان زاده شد. غذا تنها يك خوراكي صرف نيست، بلكه يك عادت و فرهنگ به شمار ميرود. در اين ميان ملل هر كدام با توجه به تاريخ و رسوم خود الگوي خاصي در مصرف غذا دارند. به طور مثال هنديها اسراف نميكنند چون اعتقاد دارند پر خوري تنبلشان ميكند. دوست دارند هر آنچه از دل طبيعت بر ميآيد بر دهان بگذارند. از خوردن ماهيهاي خوشمزه و گوشت جانداران پرهيز ميكنند كه مباد جانداري جان از كف دهد. آنها با دست لقمه بر دهان ميبرند و كلا باورهاي خاصي دارند. البته بسته به مناطق مختلف هند طعم غذا نيز تغيير ميكند. برخي از غذاهاي آنها عبارت است از؛ «دال» متشكل از حبوبات، «دوساسامبار» كه ناني است كلاف پيچ شده دور سيبزميني، پياز و فلفل، شايد چيزي شبيه همين فلافل خودمان. «چتني» نارگيل است همراه با سس. «باتورا» نام نان ديگري است و...
سرزمين چشم باداميها، ژاپن؛ سالهاي دور از خانه! را به ياد داريد، اوشين بينوا اشك از چشم ايرانيهاي بسياري درآورد. اين دختر فداكار مدام هويج ميخورد و برنج كه غذاي مستمندان آن سرزمين بود. عمرا خيلي از ما بتوانيم با دو چوب نازك «هاشي» غذا را نريخته بر لباس و كف زمين بخوريم و از آن لذت ببريم. معروف است كه اين كشور سالمترين غذاهاي دنيا را دارد البته براي هيچ ايراني بهترين غذاي دنيا نيز به پاي قورمه سبزي و كله پاچه و حتي آش دوغ نميرسد! حتي گفته ميشود ژاپنيها به دليل نوع غذاهايشان عمر طولاني نيز دارند، خوش به حالشان! در غذايشان فيبر فراوان يافت ميشود و چربي كم.
پاك كردن بشقاب غذا، به طوري كه هيچ غذايي در بشقاب غذا باقي نماند، كاري كاملاً مودبانه به حساب ميآيد و به بچهها نيز از همان اوان كودكي ياد داده ميشود. در ژاپن سوپ همراه برنج را نيز بايد «هورت» كشيد!
البته اين نكته را هم فراموش نكنيد كه گاهي نيز غذاها در مسير مهاجرت خود از يك كشور به كشور ديگر حسابي تغيير ماهيت ميدهند؛ به طور مثال، پيتزاهايي را كه در ايران پخته ميشود آن را يك پيتزاي آمريكايي ميدانند و نه پيتزاي ايتاليايي.
حساسيت بيحساسيت!
براي مردم آمريكا نيز هيچ چيز به اندازه غذا خوردن اهميت ندارد. از اين كشور به عنوان يكي از پرمصرفترين رژيمهاي غذايي در جهان نام ميبرند. آمريكاييها بيش از 40 درصد از بودجه اختصاص يافته براي موادغذايي را به غذاهاي رستوراني و غذاهاي آماده يا به اصطلاح فستفود اختصاص ميدهند. هيچ هم برايشان تناسب اندام مهم نيست البته براي عموم مردم نه هنرمندان! به چاقي هم در دنيا شهرهاند.
اما در تايلند كه شايد خيلي از ايرانيها به عنوان گردشگر به آنجا رفتهاند، ديدهاند كه از دست قضا تناسب اندام برايشان اهميت دارد. غذاهاي تايلندي به تندترين و البته پرادويه ترين غذاهاي دنيا معروف است. غذاي تند و به ويژه فلفل سوخت و ساز بدن را افزايش ميدهد و صد البته هم نميتوانيد اين همه تندي را سريع ميل كنيد. پس از مدتي هم كه احساس سيري به شما دست ميدهد.
مردم مالزي در جنگلهاي خود گياهي دارند به نام «زرد چوبه». آنها از اين ادويه براي كاهش وزن استفاده ميكنند البته در ايران نيز كاربرد فراوان دارد. در اين ميان اما مكزيكيها شب غذاي كمكالري مصرف ميكنند تا صبحانه را با اشتهاي بيشتر بخورند آنها به اين وسيله وزن خود را در طول روز كنترل ميكنند.
۹۲ درصد از اهالي خانواده دوست كشور فرانسه، شام را با خانواده ميخورند. اين يك موضوع مهم براي آنها است. به باور آنها هنگامي كه غذا دستهجمعي مصرف ميشود مدت آن طولاني و در نتيجه مقدار كمتري غذا خورده خواهد شد و در اين مدت احساس سيري به آنها دست ميدهد. يكي از غذاهاي كشور فرانسه اِسكارگو است. اين عنوان در اصل نام يك حلزون است و حلزون خوراكي هرچه درشتتر باشد مرغوبتر است.
با نگاهي به فهرست و فرهنگ غذايي در ميان ملل ميتوان عنوان كرد كه تغذيه مردم نه فقط به عوامل اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و جغرافيايي وابسته است بلكه باورهاي قومي و ديني نيز در آن دخالت دارند. در برخي نقاط فهرستي از غذاها را در ليست خوراكيهاي ممنوعه قرار دادهاند و در كشور ديگر همان غذا جزو يك تغذيه مناسب و حتي اشرافي قرار ميگيرد. ميتوان اين موضوع را نيز به فرهنگ استفاده، نوع طبخ و ... نيز بسط داد. در تايوان حتي جيرجيركها و كرم پروانهها را تفت ميدهند و با اشتياق ميخورند در حالي كه در هند حتي از خوردن گوشت گاو هم خودداري ميكنند. «غذاي يك شخص، حكم سم براي شخص ديگر دارد.» اين هم يك ضربالمثل است و جمله آخر اين كه «نخورديم نون گندم ديديم كه دست مردم!»
مراقب نحوه غذا خوردنتان باشيد
گذشته از اينكه غذاي ملل مختلف و كشورهاي گوناگون متفاوت است، هر كدام از اين ملل و كشورها، قوانين و آداب خاصي هم براي غذا خوردن دارند؛ آداب و رسومي كه ريشه در شرايط اجتماعي، فرهنگي و تاريخي اين كشورها دارد و گاهي بسيار عجيب به نظر ميرسد. به طور مثال ژاپنيها كه گفته ميشود سالمترين غذاهاي دنيا را دارند باعث افزايش طول عمر آنها هم شده است، عادت دارند غذاي خود را با دو چوب نازك كه به آن «هاشي» ميگويند و در حكم قاشق و چنگال است، ميل كنند. آنها در خانه عموماً از ظروف كوچك براي صرف غذا استفاده ميكنند، به اين ترتيب كه مثلا برنج طبخ شده را در پيالههاي كوچك ريخته و آن را نزديك دهان خود قرار ميدهند و با هاشي غذاي خود را تندتند راهي دهانشان ميكنند.
ژاپنيها همچنين سوپ همراه برنج خود را نيز بايد «هورت» كشيده و با نفسهاي عميق بخورند؛ خوردن سوپ با صداي بلند و سركشيدن آن نشاندهنده اين است كه از طعم غذا خوششان ميآيد و از خوردن آن لذت ميبرند. يكي ديگر از آداب و رسوم غذا خوردن در ژاپن اين است كه پيش از صرف غذا ليوان افراد حاضر از نوشيدني پر ميشود. به علاوه، ليوان هر كس بعد از نوشيدن، بسرعت بايد توسط فرد ديگري پر شود. اين عمل در خانوادههاي ژاپني توسط خانمها صورت ميگيرد.آداب غذايي چينيها هم تقريبا مشابه فرهنگ ژاپنيهاست و در چين هم از چوب به عنوان قاشق و چنگال استفاده ميشود، با اين تفاوت كه اگر آنها را به سمت مردم بگيريد؛ به آنها بياحترامي كردهايد.
مردم كرهجنوبي يك سنت خوب و پسنديده هنگام غذا خوردن دارند و آن اينكه قبل از نشستن بزرگترين فرد بر سر ميز يا سفره، كسي نبايد غذا خوردن را آغاز كند. همچنين در اين كشور اگر بزرگتري به شما نوشيدني تعارف كرد بايد آن را دودستي بگيريد.
آلمانيها هم آداب و رسوم خاص خود را در غذا خوردن دارند. به طور مثال اگر در آلمان براي خوردن غذا به رستوراني ميرويد، اگرآرنجهاي خود را روي ميز قرار دهيد، دور از ادب است و نبايد موقع غذا خوردن از مچ دست بيشتر روي ميز قرار گيرد. همچنين موقع غذا خوردن بايد چنگال غذاخوري را تا پايان غذا در دست چپ داشته باشيد و هرگز آن را در دست راست خود نگيريد.
در بريتانيا سوپ بايد از طرفي كه قاشق در آن قرار گرفته، خورده شود. همچنين اگر ميخواهيد به ميزبانتان بگوييد ميزان سوپي كه ميل كرديد براي شما كافي است بايد هم قاشق و هم كاسه را دور از خود به صورت كج بگذاريد.
در فرانسه نيز خوردن وعدههاي غذايي بهعنوان يك كار جدي در برنامه روزانه فرد ديده ميشود. در اين ميان، ناهار بهعنوان يك كار تفريحي مهم به حساب ميآيد، بنابراين اگر در خوردن وعدههاي غذايي خود عجله كنيد، رفتار مودبانهاي انجام ندادهايد.
همچنين در كشورهايي همچون فرانسه و ژاپن تميز كردن ظرف غذا به نوعي كه در آن غذا نمانده باشد، به اين معناست كه شما از غذا خوردن خود لذت بردهايد. برعكس در كشورهايي نظير فيليپين، كامبوج و مصر پاك كردن بشقاب اين معنا را دارد كه ميزبان شما نتوانسته به اندازهاي كه دوست داريد به شما غذا بدهد.
عربها هم آداب و رسوم خاص خود را دارند. در كشورهاي عربي، بايد مراقب باشيد از كدام دست خود براي غذا خوردن استفاده ميكنيد. از آنجا كه دست چپ براي تطهير در دستشويي مورد استفاده قرار ميگيرد؛ دست تميزي براي غذا خوردن به حساب نميآيد و از اينرو بايد از دست راست خود براي خوردن غذا استفاده كنيد. در مصر اگر نمكدان را از روي ميز برداريد و آن را در غذاي خود نريزيد يعني به آشپز توهين كردهايد.
استفاده از كارد و چنگال در بسياري از كشورها بويژه كشورهاي اروپايي و آمريكا رواج دارد؛ آدابي كه به ظاهر امري ساده به نظر ميآيد، اما درواقع آنقدرها هم ساده نيست، زيرا همين كار به نظر ساده فوت و فنهايي دارد كه اگر رعايت نشود، نشانه بيادبي تلقي خواهد شد. به طور مثال در آمريكا براي اينكه نشان دهيد هنوز در حال غذا خوردن هستيد، اما ميخواهيد استراحت كنيد بايد چنگال و چاقو خود را از هم جدا و به موازات بشقابتان قرار دهيد. چاقو نبايد در سمت راست بشقاب باشد، ضمن اينكه چنگال بايد در كنار چاقو باشد. زماني هم كه غذا خوردنتان به پايان رسيد، بايد چنگال و چاقو را در كنار هم در سمت چپ قرار دهيد، در حالي كه دندانههاي چنگال هم رو به بالا باشد. البته فراموش نشود كه آمريكاييها در كل مردم سختگيري نيستند و شما حتي با دست هم ميتوانيد يك بال مرغ را بخوريد. درواقع آنها بيش از هر چيز به خوردن غذايي كه براي آنها لذتبخش باشد، اهميت ميدهند.
در تايلند و لائوس نيز چنگال را در دهان خود گذاشتن، بيادبي است. شما بايد چنگال خود را براي قرار دادن غذا در قاشق استفاده كرده و سپس قاشق را در دهان خود قرار دهيد.
منبع: سلامت نيوز