صفحه اصلی     زندگی نامه     تماس با من     پیوندها  
چهارشنبه، 5 اردیبهشت 1403 - 23:56   
  تازه ترین اخبار:  
 
- اندازه متن: + -  کد خبر: 121صفحه نخست » یادداشت ها و نوشته های مدیر سایتجمعه، 27 خرداد 1390 - 12:59
مروری برتاریخ مجالس قانونگذاری در ایران و نمایندگان ادوار منطقه ارسباران
مجلس قانونگذاری در تاریخ معاصر ایران حضوری بیش از یک قرن دارد ،انقلاب مشروطیت ایران در تشکیل مجلس شورای ملی تجلی یافته و مهم ترین ثمره آن ایجاد پارلمان ،در ایران است .مظفرالدین شاه در 14 مرداد 1285 ه – ش فرمان مشروطیت را امضا کرد و در 14 مهر همان سال دوره اول مجلس شورای ملی در تهران با حضور نمایندگان گشایش یافت . پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی در 24 اسفند 1358 برگزار شد و در روز هفتم خرداد ماه 1359 شمسی اولین دوره آن افتتاح شد. به همین مناسبت این روز، روز قانون و آغاز هفته مجلس می‌باشد.
  

نخستین جلسة رسمی مجلس شورای ملی در تاریخ ١4 مهرماه ١٢٨٥ خورشیدی با نطق افتتاحیه مظفرالدین‌شاه قاجار گشایش یافت. نمایندگان این دورة مجلس، به موجب مادة شش نظامنامة انتخابات از بین طبقة اشراف و شاهزادگان و تجار و مالکان و روحانیون و اصناف انتخاب گردیدند. این مجلس، قانون اساسی ایران را که مشتمل بر ٥١ اصل بود در تاریخ ٨ دی ماه ١٢٨٥ به توشیح مظفرالدین‌شاه و پس از فوت وی متمم قانون اساسی را در ١٥ مهرماه ١٢٨٦ به امضای محمد علی شاه رساند. این مجلس در ٢ تیرماه ١٢٨٧ (٢٣ جمادی الثانی ١٣٢٦) به توپ بسته شد. 
دومین دورة قانونگذاری پس از یک سال و ٤ ماه و ٢١ روز فترت در تاریخ ٢٤ فروردین ماه ١٢٨٨ خورشیدی مطابق با دوم ذیقعده ١٣٢٧ افتتاح شد. و به دنبال اولتیماتوم دولت روس در ٣ دیماه ١٢٨٩ منحل شد. 
سومین دوره، پس از سه سال فترت در تاریخ ١٤ آذرماه ١٢٩٣ خورشیدی مطابق با ١٧ محرم ١٣٣٣ توسط احمد شاه قاجار افتتاح گردید. دورة سوم مجلس شورای ملی به علت شروع جنگ جهانی اول بیش از یک سال دوام نیافت.

-در ادوار اول ، دوم و سوم از حوزه ارسباران همانند سایر شهرستان‌ها نماینده‌ای انتخاب نشد. دوره سوم مجلس شورای ملی توسط احمدشاه قاجار و با حضور شصت و هشت نماینده افتتاح شد. با حذف شرایط نمایندگان، تغییراتی از لحاظ طبقات و مشاغل میان وکلا رخ داد. از جمله آنکه تعداد ملاکین و روحانیون افزایش یافت اما از شمار بازرگانان و صاحبان مشاغل آزاد کاسته شد.

دوره چهارم پس از ٥ سال و هفت ماه و هشت روز فترت در اول تیرماه ١٣٠٠ خورشیدی مطابق با ١٥ شوال ١٣٣٩ توسط احمدشاه قاجار گشایش یافت و در ٣٠ خرداد ١٣٠٢ (٧ ذیقعده ١٣٤١) پایان یافت

-در این دوره نتیجه آرا ارسباران شامل کلیه محال‌ها به تهران مخابره نشد و در این دوره کرسی ارسباران خالی ماند.

دوره پنجم مجلس شورای ملی با سیاست استعمار و استبداد برای تمرکز قدرت در ایران و دیکتاتوری نظامی ، مواجه بود اجلاسیه پنجم قانون خلع سلسله قاجار و سلطنت دودمان پهلوی را تصویب کرد و به عمر قاجاریه پایان داد.همزمان با پایان مجلس چهارم و پس از شکست قرارداد استعماری ۱۹۱۹ در دوره فترت شش ساله مجالس سوم و چهارم به وسیله نمایندگان آزادیخواه دوره چهارم و در رأس آنان مدرس، این بار سیاست الغای سلطنت قاجاریه و جمهوریت رضاخانی مطرح شد.

-در دوره پنجم میرزا سلیم  خان ایزدی  بر کرسی نمایندگی ارسباران تکیه زد.‌

دورة ششم قانونگذاری در تاریخ ١٩ تیرماه ١٣٠٥ خورشیدی مطابق ٣٠ ذیحجة ١٣٤٤ توسط رضا شاه افتتاح و در تاریخ ٢٢ مرداد ماه ١٣٠٧ (٢٦ صفر ١٣٤٧) پایان یافت. در این دوره مجموعاً ٢٧٦ جلسه تشکیل شد

-در دوره ششم  ابراهیم خان امام جمعه اهر نماینده ارسباران شد.‌ 

‌هفتمین دورة قانونگذاری در تاریخ ١٤ مهرماه ١٣٠٧ خورشیدی مطابق با ٢١ ربیع‌الثانی ١٣٤٧ هـجری قمری افتتاح و در تاریخ اول آبان ١٣٠٩ (٣٠ جمادی الاول ١٣٤٩) پایان یافت .هشتمین دورة قانونگذاری در تاریخ ٢٤ آذرماه ١٣٠٩ خورشیدی مطابق ٢٣ رجب ١٣٤٩ هـ . ق) افتتاح و در تاریخ ٢٤ دی ماه ١٣١١ (١٧ رمضان ١٣٥١) خاتمه یافت. ‌ نهمین دورة قانونگذاری در تاریخ ٢٤ اسفندماه ١٣١١ خورشیدی برابر با ١٨ ذیقعده ١٣٥١ افتتاح شد. طرح تأسیس دانشگاه تهران در این دوره تصویب شد. دورة نهم در تاریخ ٢١ فروردین ماه ١٣١٤ (٧ محرم ١٣٥٤) پایان یافت. 

-در دوره هفتم ،هشتم و نهم مجدداً میرزا سلیم خان  ایزدی نماینده ارسباران شد.

دهمین دورة قانونگذاری روز پنجشنبه ١٥ خرداد ماه ١٣١٤ خورشیدی برابر با ٤ ربیع‌الاول ١٣٥٤ هجری قمری افتتاح شد و در ٢٢ خرداد ماه ١٣١٦ ش (٣ ربیع‌الثانی ١٣٥٦) پایان یافت.  ‌یازدهمین دوره در ٢٠ شهریورماه ١٣١٦ خورشیدی مطابق با ٥ رجب ١٣٥٦ افتتاح و در تاریخ ٢٧ شهریور ماه ١٣١٨ (٤ شعبان ١٣٥٨) پایان یافت.  ‌دوازدهمین دورة قانونگذاری در تاریخ ٣ آبان ١٣١٨ خورشیدی مطابق با ٢١ رمضان ١٣٥٨ افتتاح شد و در ٩ آبان ١٣٢٠ (٩ شوال ١٣٦٠) خاتمه یافت. در شهریور همین سال بود که ایران به اشغال نیروهای متفقین درآمد و رضا شاه از سوی انگلیسی ها وادار به استعفا گردید و سلطنت به پسرش محمدرضا واگذار شد.  ‌سیزدهمین دورة قانونگذاری در تاریخ ٢٢ آبان ماه ١٣٢٠ خورشیدی مطابق ٢٣ شوال ١٣٦٠ توسط محمد رضا شاه پهلوی افتتاح و در تاریخ اول آذر ١٣٢٢ (٢٤ ذیقعده ١٣٦٢) پایان یافت. 

- در دوره های  دهم  ، یازدهم ،دوازدهم و سیزدهم   دکتر قاسم اهری به عنوان نماینده از طرف مردم ارسباران انتخاب شد ، وی  در تاریخ 7/1/1322 استعفا داده و کرسی مجلس را خالی کرد.

‌چهاردهمین دورة قانونگذاری در تاریخ ٦ اسفند ماه ١٣٢٢ خورشیدی مطابق با اول ربیع‌الاول ١٣٦٣ هـجری قمری افتتاح گردید. در این مجلس برای نخستین بار پس از تکراری بودن ادوار، تعداد ٨٠٠ کاندیدا بر سر ١٣٦ کرسی مجلس با هم رقابت کردند. این دوره در ٢١ اسفند ١٣٢٤ (٧ ربیع‌الثانی ١٣٦٥) خاتمه یافت

- در دوره چهاردهم محمد بهادری نماینده ارسباران در مجلس شورای ملی شد.

‌پانزدهمین دورة قانونگذاری پس از یک فترت طولانی (٢ سال و چهار ماه و دو روز) در تاریخ ٢٥ تیرماه ١٣٢٦ خورشیدی مطابق با ٢٨ شعبان ١٣٦٦ افتتاح و در تاریخ ٦ مرداد ماه ١٣٢٨ (٢ شوال ١٣٦٨) به پایان رسید.  ‌شانزدهمین دورة قانونگذاری در تاریخ ٢٠ بهمن ماه ١٣٢٨ خورشیدی مطابق با ٢١ ربیع‌الثانی ١٣٦٩ با نخستین دورة مجلس سنا توسط محمدرضا شاه پهلوی پس از شش ماه و سیزده روز فترت افتتاح گردید. تعدادی از کرسی‌های این مجلس در اختیار جبهه ملی قرار گرفت و مصدق و دوستانش مباحث مربوط به نفت را که در دوره پانزدهم مطرح شده بود در این دوره ادامه دادند. در تاریخ ٢٠ مهرماه، مصدق رهبر اقلیت ملی مجلس، دولت را در مورد مسئله نفت استیضاح کرد. در روز سوم اسفند ١٣٢٩، پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت ایران به مجلس داده شد و پس از تصویب مجلس در ٢٤ اسفند ١٣٢٩ در ٢٩ اسفند به تصویب مجلس سنا رسید در همین دوره با تمایل نمایندگان مجلس، مصدق در اردیبهشت ١٣٣٠ به نخست وزیری انتخاب گردید. مجلس شانزدهم در ٢٩ بهمن ١٣٣٠ (٢٢ جمادی الاول ١٣٧١) خاتمه یافت.  هفدهمین دورة قانونگذاری در تاریخ ١٧ اردیبهشت ماه ١٣٣١ خورشیدی مطابق با ٢ شعبان ١٣٧١ افتتاح شد در حالی که از ١٣٦ کرسی نمایندگان فقط ٧٩ کرسی آن دارای نماینده بود. به دنبال درگیری مصدق با مخالفان، مصدق در ١٢ مرداد ١٣٣٢ طی رفراندومی دوره هفدهم مجلس شورای ملی منحل و شروع انتخابات دوره هیجدهم موکول به اصلاح قانون انتخابات کرد. شاه از فرصت عدم وجود مجلس استفاده کرده مصدق را عزل و زاهدی را به نخست وزیری گماشت. شاه طی فرمانی در ٢٨ آبان ١٣٣٢ دستور انحلال مجلسین را صادر کرد.
- در دوره های  پانزدهم ، شانزدهم و هفدهم علی اکبر امامی نماینده ارسباران شد.

هجدهمین دورة قانونگذاری در تاریخ ٢٧ اسفند ماه ١٣٣٢ خورشیدی مطابق با ١٢ رجب ١٣٧٣ افتتاح شد و در تاریخ ٢٦ فروردین ماه ١٣٣٥ (٣ رمضان ١٣٧٥ هجری قمری) پایان یافت.‌ نوزدهمین دورة قانونگذاری در تاریخ ١٠ خرداد ماه ١٣٣٥ خورشیدی مطابق با ٢٠ شوال ١٣٧٥ افتتاح شد. در این دوره بود که دوره اجلاسیه مجلس از دو سال به چهار سال تغییر یافت و تعداد نمایندگان از ١٣٦ تن به ٢٠٠ نفر افزایش پیدا کرد. دوره مزبور پس از چهار سال در ، نوزدهم در تاریخ ١٩ خرداد ماه ١٣٣٩ (١٤ ذیحجة ١٣٧٩) به پایان رسید.

- در دوره های  هجدهم و نوزدهم  دکتر سعید حکمت به مجلس راه یافت.

در مجلس بیستم پس از انتخاب نمایندگان به دلیل اعتراضها انتخابات منحل شده و بار دیگر پس از برگزاری انتخابات مجلس بیستم در ٢ اسفند ١٣٣٩ مطابق با ٥ رمضان ١٣٨٠ افتتاح گردید. این مجلس در ١٩ اردیبهشت ١٣٤٠ (١٣ ذیقعده ١٣٨٠) توسط علی امینی منحل شد.  ‌انتخابات مجلس بیست و یکم در شهریور ماه ١٣٤٢ خورشیدی برگزار شد و مجلس بیست و یکم پس از دو سال و سه ماه و بیست و پنج روز فترت، در تاریخ ١٤ مهرماه ١٣٤٢ خورشیدی برابر با ١٧ جمادی الاول ١٣٨٣ افتتاح گردید. در این دوره برای اولین بار شش زن نیز جزو منتخبین بودند. از وقایع دیگر این دوره تشکیل مجلس مؤسسان سوم در ٢٨ مرداد ١٣٤٦ بود. دوره بیست و یکم قانونگذاری در تاریخ ١٣ مهر ١٣٤٦ (٣٠ جمادی الثانی ١٣٨٧) خاتمه یافت.  ‌بیست و دومین دورة قانونگذاری در روز جمعه ١٤ مهرماه ١٣٤٦ خورشیدی، برابر با اول رجب ١٣٨٧ هجری قمری افتتاح گردید. پذیرش قطعنامه شورای امنیت درباره بحرین و جدایی آن از ایران در روز پنجشنبه مورخ ٢٤ اردیبهشت ماه ١٣٤٩ در جلسه فوق‌العاده‌ای که بنا به تقاضای دولت تشکیل شده بود تصویب و جهت اجرا به دولت ابلاغ شد. این دوره قانونگذاری در تاریخ ٩ شهریور ماه ١٣٥٠ (١٩ رجب ١٣٩١) به مناسبت برگزاری جشن‌های ٢٥٠٠ ساله به موجب فرمان شاه منحل و در همان روز دوره بیست و سوم مجلس شورای ملی به وسیله شاه گشایش یافت

در دوره بیستم  حوزه‌های انتخابیه  کلیبر و هوراند از حوزه انتخابیه اهر ارسبارا ن منفک شده و نماینده ای مستقل برای  خود انتخاب کردند از این دوره به بعد منطقه ارسباران دو نماینده در مجلس شورای ملی داشت.

 -در دوره های  بیستم  ، بیست و یکم وبیست و دوم دکتر سعید حکمت  نماینده مردم اهر و ورزقان و کریم اهری نماینده حوزه کلیبر و هوراند شدند.

‌مجلس بیست و سوم، روز سه‌شنبه ٩ شهریور ماه ١٣٥٠ خورشیدی برابر با ٩ رجب ١٣٩١ هجری قمری افتتاح شد. و در ١٦ شهریور ماه ١٣٥٤ (٣٠ شعبان ١٣٩٥) خاتمه یافت.  ‌انتخابات دوره ٢٤ مجلس شورای ملی، یا انتخابات رستاخیزی، آخرین انتخابات دوران حکومت پهلوی بود که در تاریخ ١٧ شهریور ١٣٥٤ برابر با ٢ رمضان ١٣٩٥ افتتاح شد. در این دوره مجلس بخاطر فضای انقلابی که در کشور بوجود آمده بود پنج نخست وزیر در طی چهار سال روی کار آمدند که هیچ یک از آنها موفق به ادامه کار نشدند. سرانجام بدنبال مبارزات قهرمانانه ملت ایران و استعفای بسیاری از نمایندگان و سقوط رژیم سلطنتی، عمر مجلس بیست و چهارم نیز در ٢١ بهمن ١٣٥٧ به پایان رسید.

در دوره بیست و سوم حوزه دیزمار-ورزقان از اهر جدا شد و از آن تاریخ به بعد منطقه ارسباران سه نماینده در مجلس شورای ملی داشت.

-در دوره بیست و سوم ازحوزه اهر دکتر سعید حکمت ،از حوزه کلیبر و هوراندکریم اهری و ازحوزه ورزقان علی قلی لقمان ادهم به مجلس راه یافتند

-در دوره بیست و چهارم کمال الدین عابدی از حوزه اهر ، اسدالله محمد خانلوی عشایری از حوزه کلیبر و سیف الدین اهری از حوزه ورزقان به مجلس شورای ملی انتخاب شدند.

 مجلس شورای اسلامی:

پس از تأسیس نظام جمهوری اسلامی، انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی در مورخه 24/12/58 به عنوان پنجمین انتخابات در مدت کوتاه پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی بوده و قبل از تعیین نمایندگان مجلس ،رفراندوم تعیین نظام جمهوری اسلامی، انتخابات نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی، همه پرسی قانون اساسی و ریاست جمهوری  برگزار شده بود که نشان دهنده ثبات کامل و پویای نظام جمهوری اسلامی بود. لذا تشکیل مجلس شورای اسلامی نهادسازی را در جمهوری اسلامی در مهم‌ترین بخش آن سامان می‌داد و با شروع به کار مجلس ، یکی از قوای سه گانه تأسیس می‌شد و از آنجا که اختیارات فراوانی به آن اختصاص یافته بود، می‌توانست از لحاظ عملی نظام سیاسی را رسمیت بخشد.

در این برهه نیروهای فعال سیاسی با آگاهی کامل از نقش و جایگاه این قوه، به تلاش و کوشش جهت موفقیت در انتخابات و راهیابی به مجلس شدند و به جز بعضی گروه های سیاسی کوچک که انتخابات را تحریم کردند، اکثر احزاب و گروه‌های مطرح، ضمن اعلام آمادگی برای شرکت همه جانبه در آن، مواضع خود را به صورت آشکار بیان کردند و هر کدام طرفداران خود را به شرکت گسترده در انتخابات فرا خواندند که بدین ترتیب در روز جمعه 24/12/58 جمعیتی بالغ بر ده میلیون و پانصد هزار نفر در فضایی توأم با آرامش و امنیت، آرای خود را به صندوق‌ها ریختند

روز هفتم خرداد، یادآور هفتم خرداد ماه 1359 شمسی است که این روز اولین دوره مجلس شورای اسلامی در سالروز ولادت امیرالمؤمنین علی (ع) در سیزدهم رجب 1400 ه . ق برابر هفتم خرداد 1359 در میان شور و شوق عمومی وصف ناپذیری رسما افتتاح شد. امام خمینی «ره »در پیام خود به مناسبت افتتاح مجلس فرمودند: « شما دوستان محترم، نماینده ملتی هستید که جز به اسلام بزرگ و عدالت الهی اسلامی فکر نمی‌کند و انتخاب شما برای پیاده نمودن عدالت اسلامی است که در طول سلطنت ظالمانه و غاصبانه رژیم شاهنشاهی از آن محروم بودند.»

-دراین دوره از منطقه ارسباران سه نماینده به ترتیب از حوزه اهر یداله دهقان ،از حوزه کلیبر و هوراند مطلب وحید و از حوزه ورزقان و خاروانا شهاب الدین بیمقداربه مجلس شورای اسلامی راه یافتند .

-در دوره دوم از حوزه انتخابیه اهر قاسم معماری ، از حوزه انتخابیه کلیبر و هوراند ابراهیم عباسپور و از حوزه انتخابیه ورزقان و خاروانا شهاب الدین بیمقداربه مجلس شورای اسلامی راه یافتند .

در دوره سوم هریس از حوزه انتخابیه تبریز منفک و به حوزه اهر الحاق گردید ومردم اهر وهریس برای انتخاب یک نماینده در فروردین ماه 1367 همزمان با سومین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی به پای صندوق های رای رفتند و در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۶۷ اولین جلسه مجلس برگزار شد.

-در این دوره ازحوزه اهر و هریس قاسم معماری ،ازحوزه کلیبر و هوراند مسعود صادقی آزاد و از حوزه ورزقان و خاروانا فریدون قاسمی انتخاب شدند.

- در دوره های چهارم و پنجم ولی اله احمدی زاد سرای به عنوان نماینده مردم اهر و هریس به مجلس راه یافت و در دوره ششم قاسم معماری پس از 8سال مجددا نماینده مردم اهر و هریس شد.

-دردوره چهارم خانعلی قربانپور از حوزه کلیبر و هوراند به مجلس راه یافت و در دوره های پنجم و ششم قلی اله قلی زاده نماینده مردم کلیبر و هوراند شد. 

-در دوره چهارم گل محمد الیاسی نماینده مردم ورزقان و خاروانا شد و در دوره های پنجم و ششم  از این حوزه علی اکبرزاده به مجلس راه یافت .

-انتخابات هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی در روز جمعه اول اسفند 1382 برگزار گردید و از حوزه اهر و هریس ولی اله دینی ، از حوزه کلیبر و هوراند ارسلان فتحی پور و از حوزه ورزقان و خاروانا گل محمد الیاسی (نماینده دوره چهارم این حوزه) انتخاب شدند.

 -در دوره هشتم مجلس شورای اسلامی ازحوزه کلیبر و هوراند ارسلان فتحی پو ر مجددا به عنوان نماینده این حوزه انتخاب گردید و از حوزه انتخابیه اهر و هریس و ورزقان وخاروانا به ترتیب غلامحسین مسعودی ریحان و رضا علیزاده به مجلس راه یافتند.

 

   
  

نظرات کاربران: 2 نظر (فعال: 2 ، در صف انتشار: 0، غیر قابل انتشار: 0)
مرتب سازی بر حسب ( قدیمیترین | جدیدترین | بیشترین امتیاز | کمترین امتیاز | بیشترین پاسخ | کمترین پاسخ)
هم ولایتی
| 1390/4/1 - 11:20 |     1     1     |

سلام.خسته نباشد
اطلاعات بسیار خوبی در اختیار ما قرار دادید خیلی خوب بود وبرایم تازگی داشت.دستتون درد نکنه.یاعلی



iman
| 1390/4/1 - 15:43 |     1     0     |

آقای مهندس سلام
ما خیلی خوشحالیم که شما با نوشتن این مطالب یک آگاهی خوبی به مردم و مراجعه کنندگان سایت می دهید.
ازتون می خواستم مطلبی هم در مورد این بحث جریان انحرافی بزنید واین که به نظر شما در منطقه ما امکان داره افرادی با حمایت اونا وارد انتخابات بشن؟
آخه واقعیتش اینه که تصور میشه این دوره هم برخی که خود در باطن اندیشه های منحرف و به ظاهر منتقدانه و اقلیتی دارند می خواهند با استفاده از عنوان جریان انحرافی و منتسب کردن برخی رقبای خود به این عنوان بازی کثیف همیشگی خود را دنبال کنند و این بار هم برخی کاندیداهای متعهد به دین و ولایت و انقلاب را ازاین روش تخریب کنند. البته ما هرگونه حرکت خارج از خط ولایت و اسلام ناب محمدی و معارف قرآنی و اسلامی را که منتسب به هرکس و هر گروهی باشد محکوم می کنیم چون رهبر عزیز ما قله و مسیر حرکت را مشخص کرده اند.

خواهشا با توجه به اشراف حضرتعالی به مسائل منطقه مطلبی در این ارتباط بنویسید که آیا اصلا در منطقه ما چنین مباحثی وجود دارد یا برخی باز به دنبال حذف رقبا به شیوه های سابق اما با ظاهری جدید هستند؟؟باتشکر iman




نظر شما:
نام:
پست الکترونیکی:
آدرس وب:
نظر
 
  کد امنیتی:
 
 
 
 
::  صفحه اصلی ::  تماس با ما ::  پیوندها ::  نسخه موبایل ::  RSS ::  نسخه تلکس
کلیه حقوق محفوظ است، استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است
info@dini-v.com
پشتیبانی توسط: خبرافزار