به گزارش شانا، ایران به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر گازی جهان و با رتبه سومین تولید کننده گاز پس از آمریکا و روسیه همچنان یکی از واردکنندگان گاز است و در فصول سرد سال برای تامین انرژی نیروگاههای خود مجبور است که گاز برخی صنایع راقطع کند و از فراورده های نفتی برای سرپا نگاه داشتن نیروگاههای تولید برق استفاده کند.

این در حالی است که ایران با ذخایر عظیم گازی در میدان مشترک پارس جنوبی دارای پتانسیلهایی بالقوه است که می توانست با به فعل درآوردن آنها و استاندارد سازی مصرف انرژی و بالا بردن بهره وری و کاهش شدت مصرف به عنوان یکی از صادرکنندگان بزرگ گاز در جهان مطرح شده و تنه به تنه روسیه و قطر بزند.

راه ایران برای تبدیل به یک صادرکننده عمده گاز با فراز و نشیبهای بسیاری روبروست که از این جمله می توان به اتلاف انرژی در بخش مسکونی و تجاری و اتلاف انرژی در نیروگاهها و کارخانه ها اشاره کرد که ثمره یک عمر یارانه هایی است که شرایط را برای استفاده از تجهیزات و دستگاههای مصرف کننده غیر استاندارد سوخت فراهم کرده است.

در نبود نظارت و قوانین بازدارنده، کشورهای دوست و برادر هر آنچه را که غیر استاندارد و از رده خارج بود در پشت تپه ماهور های روستاهای خود تولید کردند و به خورد اقتصاد ایران دادند. از تکنولوژی روز خبری نبود. هر چه بود کالای بنجلی بود که به خاطر افزایش رفاه اجتماعی و ایجاد اشتغال و افزایش تولید و صادرات در چین و ماچین به خورد ما دادند.

امروز در شرایطی که مصرف انرژی روز بروز از کنترل خارج می شود و در حالی که شدت بالای مصرف انرژی تهدیدی است علیه صادرات نفت و گاز ایران، همچنان مسئولان امر به دنبال راهکاری هستند تا از تبدیل ایران از یک صادر کننده انرژی به وارد کننده صرف در سال ١٤٠٤ جلوگیری کنند.

متاسفانه بی توجهی های طولانی مدت در اجرای دقیق مبحث ١٩ مقررات ملی ساختمان، استاندارد های روز تولید و واردات خودروهای کم مصرف و بدون آلودگی زیست محیطی، بی توجهی به تاثیر قیمت در کنترل مصرف، کندی توسعه فازهای پارس جنوبی باوجود سرمایه گذاریهای عظیم در این بخش، استفاده از تکنولوژیهای انرژی بر منسوخ شده در جهان در کارخانه های تولید فولاد، سیمان، شیشه، برق ...، بی توجهی به گسترش حمل و نقل عمومی، بی توجهی به توسعه انرژیهای پاک و بخصوص تولید برق در کویرهای ایران از خورشید که می تواند جایگزین نفت و گاز شود و هزاران معضل دیگر از این قبیل، عواملی است که وضع وخیم امروز را در بخش انرژی ایران به وجود آورده است.

در این بین تحریمهای آمریکا و اروپا هم بی تاثیر نیست. دشمنی دنباله داری که در  ٣٤ سال گذشته علیه ایران به تصویر کشیده شده و مارا به دوستان چینی و از این قبیل نزدیک کرده را باید از عمده عواملی دانست که هم ما را از تکنولوژیهای روز دنیا محروم کرد و هم مانعی بزرگ شد برای دسترسی به سرمایه، تخصص و فناوریهای روز دنیا.

البته عواملی که به آن اشاره شده کشفیات امروز نیست!. اینها را سالهای طولانی است که افراد مختلف می گویند و می نویسند، اما خبری از اقدام نیست.

به گفته مسئولان و با توجه به شواهدی که می توان از روی نمودارهای عرضه و تقاضای انرژی در ایران مشاهده کرد، کم کم باید به فکر این باشیم که از سال ١٤٠٤ نفت و گاز وارد کنیم . در صورت معکوس شدن روند فعلی و تبدیل ایران به وارد کننده انرژی در سال ١٤٠٤ از هم اکنون باید به فکر آن باشیم که چه چیزهایی را می توانیم از ذخایر و سرمایه های ملی ایران بفروشیم تا در زمستانها سردمان نشود و تابستانها از گرمای زیاد تلف نشویم!.

به هر حال، اجرای پروژه های صادرات بیشتر، به منابع سرمایه ای بیشتر و فناوری نیاز دارد و حتی زمانی که پروژه ها تکمیل شد نیازمند بازارهای جدید هستیم که نمونه بارز آن خط لوله صلح است که بعدا به خط لوله آی پی تغییر کرد و هم اکنون هم تحت فشار تحریمها، طرف مقابل به اشکال مختلف آن را به تاخیر می اندازد.

این در حالی است که ایران به راحتی و با تکمیل تمام فازهای باقیمانده پارس جنوبی و کاهش شدت مصرف انرژی و افزایش بهره وری، پتانسیلهای لازم را برای صادرات بیش از ٥٠٠ میلیون مترمکعب گاز در روز  به بازارهای تشنه پاکستان، هند، چین، عراق، ترکیه و کشورهای عضو اتحادیه اروپا دارد.

صادرات ٥٠٠ میلیون متر مکعب گاز در روز با قیمت ٣٥ سنت برای هر متر مکعب رقم بزرگ درآمدی ٦٤ میلیارد دلار در سال را به ما نشان می دهد که با درآمدهای نفتی ایران برابری می کند.

البته این مهم در صورتی اتفاق می افتد که مصرف بی رویه انرژی و بهره وری و راندمان پایین، در ١٠ سال آینده جایی برای عرض اندام ایران در بازارهای جهانی انژی باقی بگذارد.

پیمان جنوبی